سوالِ تمام زنان دنیا از یک دین

 یكى از نظریات تحقیرآمیزى كه نسبت به «زن» وجود داشته است در ناحیه استعدادهاى روحـانـى و مـعـنوى زن است؛ عده ای مى گفتند زن به بهشت نمى رود، زن مقامات معنوى و الهى را نـمـى تـوانـد طـى كـنـد، زن نـمـى تـوانـد به مقام قرب الهى آن طور كه مردان مى رسند بـرسـد.

قـرآن در آیات فراوانى تصریح كرده است كه پاداش اخروى و قرب الهى به جـنـسـیت مربوط نیست، به ایمان و عمل مربوط است، خواه از طرف زن باشد و یا از طرف مـرد. قـرآن در كـنـار هـر مـرد بـزرگ و قـدسـى، از یك زن بزرگ و قدیسه یاد مى كند. از هـمـسـران آدم و ابـراهـیـم و از مـادران مـوسـى و عـیـسـى در نـهـایـت تـجـلیـل یـاد كـرده اسـت. اگـر همسران نوح و لوط را به عنوان زنانى ناشایسته براى شـوهـرانـشـان ذكـر مـى كـنـد، از زن فرعون نیز به عنوان زن بزرگى كه گرفتار مرد پلیدى بوده است غفلت نكرده است .

در تاریخ اسلام نیز زنان قدیسه و عالیقدر فراوانند. كمتر مردى است به پایه خدیجه کبری علیهاالسلام برسد. و هیچ مردى جز پیغمبر اکرم صلی الله علیه وآله و امیرمومنان على علیه السلام به پایه حضرت زهرا علیهاالسلام نمى رسد. حضرت زهرا علیهاالسلام بر فـرزندان خود كه امامند و بر پیغمبران غیر از خاتم الانبیاء صلی الله علیه وآله برترى دارد.

بطور کلی، اسلام در سیر من الخـلق الى الحـق یـعـنـى در حـركـت و مـسـافـرت بـه سوى خدا هیچ تفاوتى میان زن و مرد قائل نیست. تفاوتى كه اسلام قائل است در سیر من الحق الى الخلق است، در بازگشت از حق به سوى مردم و تحمل مسۆولیت پیغامبرى است كه مرد را براى اینكار مناسبتر دانسته است .وگرنه در اسلام تعبد هست و این تعبد مایه تقرب است، و هركس بنده ‏تر باشد مقرب ‏تر است.

بنابراین طرح چنین شبهاتی، در اثر عدم توجه به نظام ارزشى اسلام است. ملاك‏هاى نظام ارزشى اسلام غیر از معیارهاى مكاتب دیگر است.

سۆال نماینده زنان جهان از پیامبر وحی

این شبهه در زمان رسول خدا صلی الله علیه وآله مطرح شده، و حضرت با جمله ‏اى كوتاه به نوع این نقد و اشكالها، پاسخ داده است، این سۆال و جواب را، استاد علامه طباطبایى (ره) در تفسیر المیزان به نقل از كتاب «الدر المنثور فی التفسیر بالماثور» در خلال «بحث روائى‏» بخشى از آیات سوره نساء ذكر فرموده است. (تفسیر المیزان، ج‏4، ص‏37، چاپ اول)
آنها زن را تحت عنوان آزادى بازیچه قرار دادند. اما دین مى‏ گوید زن گل است و نظیر ابزار بازى نیست، او را ضایع نكنید، كارهاى سنگین به اینها ارائه نكنید، نگذارید با نامحرم تماس بگیرند، نامحرم با او تماس بگیرد چرا كه این گل پژمرده مى ‏شود

در المنثور از بیهقى نقل مى ‏كند كه: روزى رسول خدا صلی الله علیه وآله در جمع یاران و اصحابش نشسته بود، اسماء بنت ‏یزید انصاریه، یكى از زنان انصار، به حضور پیامبر صلی الله علیه وآله رسید، عرض كرد: من نماینده تمام زنان هستم به سوى شما، این سۆال، تنها سۆال زنان انصار و زنان مدینه نیست، بلكه سۆال همه زنهاست و هیچ زنى در مشرق یا در مغرب نیست مگر این كه وقتى سخن مرا بشنود آن را مى ‏پذیرد، پس من در حقیقت نماینده همه زنان عالم هستم، زیرا شما پیامبر همه جوامع بشرى اعم از زن و مرد هستید و این سۆال عموم زنان از شما است.

او در كمال ادب این سۆالها را طرح كرد. در آغاز سخنش جمله «بابی انت و امی‏» گفت، بعد هم گفت: «نفسی لك الفداء» یعنى من و پدر و مادرم فداى تو.

پس از ایراد خطبه به عنوان نماینده زنان جهان عرض كرد:

«ان الله عزوجل بعثك الى الرجال و النساء»؛

خداى سبحان تو را به عنوان پیامبر بشر مبعوث كرد چه براى مردان، چه براى زنان.

«فامنا بك و بالهك‏»؛

ما به مبدا و معاد و وحى و رسالت ایمان آوردیم، به خدایى كه تو را فرستاد ایمان آوردیم.

« و انا معشر النساء محصورات مقصورات قواعد بیوتكم و مقضى شهواتكم و حاملات اولادكم‏»؛

ما زنها خانه‏ نشین و محصور و حامل فرزندان شما مردان هستیم.

تفكرى كه در آن روز رایج‏ بود تفكر جاهلى بود. این زن در عین حال كه نماینده زنان جهان است نماینده زنان مسلمان نیز هست، ولى در متن سۆالش تفكر جاهلى را مطرح مى‏ كند. او مى‏ گوید، زن حامل فرزند شوهر است، غافل از این كه زن حامل فرزندى است كه به پدر و مادر به صورت مشترك منسوب است.

«و انكم معاشر الرجال فضلتم علینا بالجمع و الجماعات و عیادة المرضى و شهود الجنائز و الحج ‏بعد الحج و افضل من ذلك الجهاد فی سبیل الله‏»؛

و شما مردها بر ما فضیلت دارید براى این كه در نماز جمعه و جماعت، در عیادت بیمار، در تشییع جنازه شركت مى ‏كنید، شما مكرر مى ‏توانید به حج‏ بروید و بالاتر از همه جهاد فى سبیل الله وظیفه شماست و ما محرومیم.
«و ان احدكم اذا خرج حاجا او معتمرا او مجاهدا حفظنا لكم اموالكم و غزلنا اثوابكم و ربینا لكم اولادكم‏»؛

شما اگر به عنوان حج ‏یا جهاد حركت كردید ما باید در خانه‏ ها بنشینیم و اموالتان را حفظ كنیم، لباسهایتان را ببافیم، فرزندان شما را تربیت كنیم.

«فما نشارككم فی هذا الاجر و الخیر»؛

ما زنها با شما مردها در هیچ یك از فضیلت‏ها شریك نیستیم.

زیباترین پاسخ

حضرت رسول اعظم صلی الله علیه وآله با تمام صورت رو به اصحاب كرد و فرمود:

صفحات: 1· 2