مقصود از فرهنگ عاشورا، مجموعه مفاهيم، سخنان، اهداف و انگيزه ها، شيوه هاي عمل، روحيات و اخلاقيات والايي است كه درنهضت كربلا گفته شده يا به آنها عمل شده و يا درحوادث آن نهضت، تجسم يافته است. اين ارزشها و باورها هم در كلمات سيدالشهداء(ع) و اصحاب و فرزندان حضرت متجلي است.

00000;">مقصود از فرهنگ عاشورا، مجموعه مفاهيم، سخنان، اهداف و انگيزه ها، شيوه هاي عمل، روحيات و اخلاقيات والايي است كه درنهضت كربلا گفته شده يا به آنها عمل شده و يا درحوادث آن نهضت، تجسم يافته است. اين ارزشها و باورها هم در كلمات سيدالشهداء(ع) و اصحاب و فرزندان حضرت متجلي است.
فرهنگ عاشورا همان زیربنای عقيدتي و فکري است که در امام حسين‏ «ع‏» و شهداي‏ کربلا و اسراي اهل‌بیت‏ «ع‏» بود و سبب پيدايش آن حماسه و ماندگاري آن قيام شد. مجموعه آن باورها و ارزش‌ها و مفاهيم را مي‏توان در عنوان‌های زير خلاصه کرد: مقابله با تحريف دين، مبارزه با ستم طاغوت‌ها و جور حکومت‌ها، عزت و شرافت انسان، ترجيح مرگ‏ سرخ بر زندگي ذلت‌بار، پيروزي خون بر شمشير و شهادت بر فاجعه، شهادت‌طلبی و آمادگی براي مرگ، احياء فريضه امربه‌معروف و نهي از منکر و سنت‌های اسلامي، فتوت و جوانمردی حتي در برخورد با دشمن، نفي سازش با جور يا رضايت به ستم، اصلاح‌طلبی در جامعه، عمل به تکليف به خاطر رضاي خدا، تکليف گرايي چه به‌صورت فتح يا کشته شدن، جهاد و فداکاري همه‌جانبه، قرباني کردن خود درراه احياء دين، آميختن عرفان با حماسه و جهاد با گريه، قيام خالصانه براي خدا، نماز اول وقت، شجاعت و شهامت در برابر دشمن، صبر و مقاومت درراه هدف تا مرز جان، ايثار، وفا، پيروزي گروه اندک ولی حق بر انبوه گروه باطل، هواداري از امام حق و برائت و بيزاري از حکام جور، حفظ کرامت امت اسلامي، لبیک‌گویی به فرياد استغاثه مظلومان، فدا شدن انسان‌ها درراه ارزش‌ها… .
براي تک‌تک محورهاي یادشده، مي‏توان از سخنان امام حسين‏ «ع‏» و اصحابش، يا نحوه عمل و موضع‌گیری و جهاد و شهادتشان سند آورد و اين فرهنگنامه را مستندتر ساخت.(«پیام‌های عاشورا» از جواد محدثی، انتشارات مرکز تحقيقات اسلامي سپاه) اين فرهنگ غني و متعالي هم در حماسه‌سازان عاشورا بود، هم بايد در پیروان امام حسين‏ «ع‏» و مدعيان هم خطی با جريان عاشورا و تداوم آن راه باشد و عاشورائيان، هم ‏هوادار حرکت‌های در راستاي قيام کربلا باشند و هم بيزاري از ادامه‌دهندگان راه دشمنان سیدالشهدا «ع‏» را نشان دهند، چراکه راضيان به آن جنایت‌ها نيز ملعون‌اند.در زیارت عاشوراست: «فلعن الله امة سمعت بذلک فرضيت به…» فرهنگ عاشورا، خط‏ «ولايت و برائت» است.
فرهنگ عاشورا در طول تاريخ همواره براي جامعه اسلامي و مؤمنین الهام‌بخش بوده و به تعبير روايت ،حرارتي در دل‌های مؤمنین ايجاد كرده كه هرگز به سردي نمی‌گراید.جلوه‌های اين الهام بخشي را در دوران اخير در پيروزي انقلاب اسلامي، حماسه‌آفرینی‌های هشت سال دفاع مقدس، و پيروزي جنگ 33 روزه حزب‌الله لبنان در مصاف با اسراييل غاصب و… به وضوح می‌توان مشاهده نمود.